تغییرات میزان اسانس و عملکرد گیاه دارویی ریحان (ocimum basilicum l.) تحت تاثیر تراکم و کود نیتروژن

مقدمه: ریحان (ocimum basilicum l.) گیاه دارویی و معطر مهمی است که در سراسر دنیا کشت می شود و بررسی تاثیر فاکتورهای مهم زراعی بر عملکرد کمی و کیفی آن ضروری است. هدف: بررسی تاثیر دو فاکتور مهم زراعی تراکم کاشت و کود نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی گیاه ریحان. روش بررسی: این بررسی در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تراکم بوته در واحد سطح در سه سطح 266666، 200000 و 160000 بوته در هکتار و کود نیتروژن به صورت اوره در سه سطح 0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج: تراکم کاشت بر عملکرد ماده خشک و اسانس در واحد سطح تاثیر معنی داری (01/0 p<) داشته است. اگرچه تراکم کاشت بر میزان اسانس (درصد) تاثیر معنی داری نداشته است، ولی به سبب افزایش عملکرد ماده خشک، باعث افزایش عملکرد اسانس در واحد سطح به طور معنی داری شده است. هم چنین کود نیتروژن تاثیر معنی داری (01/0p<) بر همه پارامترهای مورد بررسی داشته است. اگرچه مصرف کود نیتروژن بر روی میزان اسانس تاثیر منفی داشت، ولی کود نیتروژن تا 100 کیلوگرم در هکتار سبب افزایش عملکرد اسانس و ماده خشک در واحد سطح شد که این افزایش عملکرد اسانس ناشی از افزایش عملکرد ماده خشک بوده است. نتیجه گیری: بیشترین عملکرد ماده خشک و اسانس در واحد سطح در تیمار تراکم 266666 بوته در هکتار و مصرف 100 کیلوگرم کود نیتروژن حاصل شد، که بهترین تیمار شناخته شد.